پرسه های وارونه – نمایشگاه الهیار نجفی گالری آران (مینا فشنگچی)

اله یار نجفی در نمایشگاه اخیر خود در گالری آران مجموعه متفاوت و متنوعی از آثار خود را که در دو سال گذشته خلق کرده به نمایش گذاشته است. مجموعه ای از نقاشی ها ، فتوکلاژ ها،ویدیو وحجم هایی که شامل نقاشی روی بلوک های سیمانی و مکعب های روبیکی که خودش ساخته و همچنین کتاب هایی دست ساز مجموعه آثاری هستند که در این نمایشگاه به نمایش در آمدند. عنوان این نمایشگاه شاعرانه های شهری است و آثار مضمون شهر را در بطن خود دارند.

او در نقاشی های این مجموعه که تعداد پانزده عدد است به دنبال شیوه نقاشی های گذشته خود ، روی ورق های لنتی کولار (پوستر های عامه پسند که با حرکت تصویرشان تغییر می کند) نقاشی کرده است. این نقاشی ها از نظر ابژه های تصویری با مجموعه پیشین تفاوت هایی داشت. در آثار اخیر بیشتر نمادها و نشانه ها از عناصر تصویری است که در شهر دیده می شود . ساختمان ها، پله ها،شیروانی،  لوله کشی های تو در تو که در ترکیب با فیگور انسان و حیوان  در هم تنیده و گره خورده اند و جزییات قابل توجهی را به وجود آورده اند. او از ترکیب بندی های نامتعارف برای بیان قصه خود کمک می گیرد. روایت جزء جدا نشدنی در آثار اوست . در هر اثر قصه ای می گوید و هر اثر عنوانی مجزا دارد.
او در آثارش هیچ گاه از تجربه زیسته خود بی توجه نمی گذرد و به نوعی در پی نمایش آن بر می آید و آن را با مخاطب تقسیم می کند . دقیقا اتفاقی که در ویدیو آرت او با عنوان شطحیات افتاده است.

شطحیات ویدیویی ۵ دقیقه ای ایست از عبارات ،نوشته ها ، عناوین تابلو های شهری ،دست نوشته هایی که با اسپری روی دیوار نوشته شده و کلماتی که از جملات تیلیغاتی جدا شده است. نجفی با کنار هم قرار دادن این تصاویر پشت سر هم و با سرعت در ویدیو و صدای یک روایتگرکه صدای خود اوست، این نوشته های پشت سر هم را به قصه ای تبدیل می کند که روایت هیاهوی شهر است. داستان بی قراری ها و بی تابی ها، شلوغی و بی عدالتی ها ست. این ویدیو یاد آور پرسه زدن در شهر و دیدن مدام علایم نوشتاری در شهر است . نوشته هایی مغشوش که هرکدام از ما تجربه دیداری با آن را در شهر می گذرانیم.

بخش دیگر آثار نجفی در این نمایشگاه آثار حجمی او هستند . این آثار او شامل مکعب های روبیکی هستند که به جای رنگ در هر جزء مربع شکل خود ،از همان تصاویر نوشتاری که در ویدیو استفاده شده شده ، روی آن چسبانده شده است. استفاده از مکعب روبیک و چسباندن دیوارنوشته های شهری به جای رنگ ها تمثیل بسیار خوبی برای شهر است. “گفته می شود در مکعب روبیک کلاسیک که هروجه آن ۹تکه است ۴۳ تریلیون جایگشت یعنی تعداد ترکیب های ممکن برای  موقعیت رنگ هاست”. (ویکیپدیا) حال همین را می توان با شهر و موقعیت بی نهایتی که در شهر ایجاد می شود می توان مقایسه کرد.

حجم های دیگر او مکعب های سیمانی کوچکی هستند که معمولا در ساخت و ساز ساختمان به کار می روند. برخی ابژه هایی که در نقاشی های نجفی دیده می شوند روی مکعب های سیمانی نیز دیده می شوند. تمام وجوه مکعب نقاشی شده اند همچنین از تصاویری که در ویدیو دیده میشد منظور نوشته هاست در روی وجوه مکعب چسبانده شده است. مکعب های سیمانی همچنین یادآور گرافیتی های کوچکی هستند که گاهی بر دیوارهای شهر دیده می شوند.

بخش دیگر نمایشگاه ۵ فتوکلاژ سیاه و سفید است که آنها نیز حاصل سالها عکاسی از فضای شهری است . در این فتوکلاژ ها فضایی معلق از شهر هایی دیده می شود که بر خلاف جاذبه در حال حرکت هستند. این شهر های وهم انگیز توده ای از ساختمان ،انسان ، حیوان و گیاه هستند. عناصرتشکیل دهنده با نقاشی ها تقریبا یکسان است ولی نحوه ی برخورد هنرمند در عکس ها متفاوت است . نوع توجه به فضای منفی در این عکس ها با نقاشی ها متفاوت است. در نقاشی ها معمولا فضای منفی به این شکل دیده نمی شود اما اینجا فضای منفی خلاء و سبکی خواب مانندی به تصاویر بخشیده است . عکس ها کمی فضای سوررالیستی پیدا کرده البته سوررالیسمی همراه با نوعی نگرش معاصر و پست مدرنیستی. این فتوکلاژ ها نوعی آگاهی جدید از شهر به ما میدهد.

در هم ریختن پرسپکتیو از دیگر خصوصیات تصویری است که نجفی همیشه در آثار نقاشی خود دگیر آن است و این بار جهان عکس های او نیز پرسپکتیوی متفاوت دارند که شخصا خود او تعریف کننده آن است .

نجفی در این مجموعه آثارش نشان می دهد که از محیط شهری به سادگی نمی گذرد ، و در تلاش برای ثبت آن است . البته آن گونه که خود می بیند و می سازد  .او هنرمندی منحصربه فرد و مالف است . مهمترین الهام بخش او در خلق آثارش ذهن جستجو گر خودش است و کمترین تاثیر را از آثار دیگران می گیرد.

هرجزعی از تصاویری که نجفی چه در قالب عکس و چه نقاشی  و ویدیو و… خلق کرده است بخشی از معنای گسترده تری است که معمولا در مضامین آثارش همیشه حضور دارد.چند پارگی زندگی ، تناقض و احساسات متضاد و فرهنگی که در حال پوسیدن و از بین رفتن است.

تصاویری که الهیار نجفی خلق می کند ، شامل پیچیدگی ها و تضاد های گوناگون است. او در همه مراحل کارش به آن دسته عوامل زیباشناسانه پایبند است که خودش برای خودش پایه گذاری کرده است. او برای خود جهانی زیباشناسانه و اصول بصری خاصی تدوین کرده و آن را در کارش استفاده می کند. او حتی از جزعی ترین رویداد ها در آثارش به سادگی نمی گذرد و به همه جای اثرش یکسان توجه می کند و گاهی کوچکترین نقاط در آثارش گاهی با اهمیت ترین نکات را در خود دارد.