ظهور بدن های اخیر، مرئی شدنِ تکنولوژی به واسطه ی بدن با تحلیلی بر نقاشی های گلاره گودرزی- مبینا امیدی

تکنولوژی چنان که از نامش هم پیداست، سویه هایی عمده در پیوند با دانش و سیاست و مناسبات قدرت دارد و محل پیوند مناسبات قدرت و دانش در معنای وسیع آن است.ابزارآلات و صنایع  و ماشین ها نه تکنولوژی، که برخی از  ابزارهای تکنولوژی و از نشانه های  پیدایِ آن هستند.در این نوشتار تلاش بر این است که مرئی شدنِ تکنولوژی به واسطه ی بدن، آن هم نه فقط در شمایل معروفش یعنی مسخِ بدن به ابزار تکنولوژی، نشان داده شود.ماشین هایی که الزامن جای بدن را نگرفته اند بلکه به اشکال متعدد تنانگی می یابند، یا حتا گاه خود، بدن   می‌شوند.مصالح ما در این بررسی نقاشی های  کد گرگ و میش¹(نقاشی های گلاره گودرزی)هستند.

وقتی در یکی از این نقاشی ها دست یک جرثقیل به سوی خورشید چنگ می گشاید در آن بدنی را می توان دید با آخرین بازمانده ها از یک بدنِ متأخر، یک بدنِ به هنجار پیشین.این دست در نگاهی دیگر به دهانی ماننده است در آستانه ی بلعیدن(خورشید).دست-دهانی که نشانه های یک بدن متأخر را با خود دارد.

بدنی در اعوجاج اعضاء، اما با قابلیت هایی گسترده تر از آن.با گیجیِ نسیان می توان یک بدن را از لابه لای این چرخ دنده ها، این قطعات فلزی غول پیکر به خاطر آورد.این بدن دیگر انسانی دنباله ی ماشین نیست.بلکه شکل اخیری از بدن بودن است.حتا خورشیدها شکل بروزیافته ای از یک چشم اخیرند.یک چشم جهان بین که در عین حال تمامی عظمت طبیعی خود را تا حد یک سکه شدن فرو گذاشته است.یک خورشیدِ مکانیکی که چشمی «سراسربین»² است.چشمی که می بایست در تمام طول کار، در تمام طول زندگی اش مراقب باشد.بی جهت نیست که تقریبن در تمام تابلوها حضور دارد و این ظن قوی را برمی انگیزد که هم ناظر(بی واسطه ی)خودش، هم ناظر تن های مشغول کار یا غرق در هستندگیِ کاریِ خود و هم حتا ناظر مخاطب است.

این بدن های حلول یافته ی مکانیکی را در برج-تن(ها)و دکل-تن(ها) می توان دید.دکل های برقِ تارعنکبوت مانند که چون دو انسان(زن ومردی) در حال رقص با یکدیگر هستند، دست ها در هم فشرده، پاها در هم گم شده در تنانگی ای به هم نزدیک و در هم تابیده.(در نقاشی ای با عنوان اراک-بروجرد)اما در عین حال نمی توان از جمعیت-برج ها، جمعیت-دودکش ها،جمعیت-کوره ها و جمعیت- دکل ها هم غافل شد.به این ترتیب اجتماعات انسانی با مناسباتی خاص در این نشانه های تکنولوژیک(برج ها، دودکش ها، دکل ها و کوره ها) بروز می یابند.

از سوی دیگر این مجموعه های عظیم تکنولوژیک(ماشینی)، خود در کل بدن های عظیم الجثه ای هستند با متابولیسمی ویژه ی خود.(می خورند، به گردش می اندازند، دفع می کنند و البته تولید می کنند.)ولی با سرعت و قدرت و عظمتی خیره کننده.این تن های غول آسایی که گاهی خواب هم ندارند.دهان-دهانه هایی که از آنها دود متصاعد می شود، نشان گر دهان های گشادتری برای بلعیدن هستند.بدن های مقتصدی که گاه نیازهای متعددشان را در یک جا تمرکز می دهند و تمام متابولیسم در کلِ واحدی بی اجزاء به انجام می رسد.

در امتداد فرآیندهای ماشین(گاهی به دلیل تأثیر کار بر روی بدن) تکه-پاره های اندام گون و اجزای پراکنده ی بدن، حلولی مکانیکی و مثله˚ریخت می یابند.خرده تنِ مکانیکی با اجزای پراکنده.(مثله˚ اندامی) شاملِ:

چشم-پنجره(ها)،مو-دود(ها)،میله-دست(ها)،بازو-تاورکرین (ها)،دهان-کوره(ها)،پستان-کوره(ها)،که در نهایت در  انگشت-قلاب(ِجرثقیل) به قلیل ترین شکلِ بروز خود می رسد، اما فقط در سطح عینی.چرا که فرآیند در وجوه پیچیده تری ادامه دارد.در وهله ی اول تکه های تن در قطارهای در حال حرکت یا حتا برج ها یا کوره ها  و…نمود می یابد.(torso)به شکلِ تکه-پاره هایی از بازوها، ساعدها، ساق ها، یک میان تنه ی بی دست و پا وسر

سپس در سیر این حرکت نامرئی، خرده-تن به بدن آناتومیک(تشریحی) می رسد.اجزای تشریحیِ تن نیز با قاعده ی خرده˚ تنی، دست به تکثیر خود می زنند : رگ ها، تاندون ها، ماهیچه ها، استخوان ها و…در اشکال اخیرشان مثلن شبکه ی انتهایی رگ ها(شبکه ی مویرگی)-بازوی جرثقیل و قسمت گیرنده ی آن بروز می یابند، در عملِ آناتومیک که محصول نوعی اعمال قدرت بر بدن است و در آن کنش پذیریِ بدن به یکی از حدودِ غایتِ خود، میل می کند.در این سیر صعودی یا نزولی به بدن میکروسکوپی هم می رسیم در گیرنده های حسیِ پوست-نرده های فلزی و یا اجتماعی از نرون ³های حسی-دکل ها( که تجسمی از یک انعکاس نخاعی ست، در دکل های در هم تنیده ی نقاشی اراک- بروجرد) و در نهایت با ساختارهای دندریت ⁴مانند(در سلول های عصبی) در دندریت ها-دکل (ها) یا دندریت ها-شبکه ها و نرده های فلزی.

خلأ انسانی یا مالامالی از خرده-انسان؟

بدن متأخرِ منسجم یا شبه مسجم پیشین، تبدیل به خرده –تنِ مکانیکیِ اخیر شده است.قطارِ تکه های انسانی، که بدنی متناسب امروز است، یک بدن-ماشین.

یکی از برتری ها یا تفاوت های این بدن اخیر نسبت به بدن معزول، ویژگی گسترش یابندگی آن است.خرده-بدن یا تکه-بدنی در همه جا حاضر.خرده-تنی با سرعت بالا، تصاعد بسیار، انتشار فراوان و قدرت وافر.اینها جای بدن منسجم یا شبه منسجم ِ کم قدرت و کم سرعت قبلی را می گیرند.اجزاء با هیجانی هذیانی به تکه-پاره گی ِپر قدرت کنونی دست می زنند.قدرت ماشین،  تن را مجاب به حیات اخیر می کند و نه فقط مجاب که ای بسا راغب و مشتاق و حتا شاید اجباری بی سابقه  است که خرده تن فاعلی یا به نظر فاعلی را به جای تنِ شبه مفعولی پیشین می راند.اگرچه خرده-تن نیز به جایگاهی ابژکتیو در پس رانیِ مدام قرار می گیرد.بدن اخیر، بدنی در حال ظهور و بروز است.چه به سبب عشق یا اعتیاد به تکنولوژی و چه از سر ترس از حاکمیت بلاتعلیقِ آن و در جهتِ قرار گیری در لایه های قدرتمندتر.اما مهم تر این که احتمالن انتخابی در کار نیست.در میان نشانه ها و ابزارهای تکنولوژی که در این نقاشی ها دیده می شود، ابزار انسانی(انسان-ابزار) غایب، اما در شکل نوظهور و بی سابقه ای حاضر است.

۱٫کد گرگ و میش عنوان نمایشگاه نقاشی های گلاره گودرزی ست که از تاریخ ۸ تا ۱۵ تیر ماه ۱۳۹۷ در گالری ویستا برپا بود.

۲٫پان اپتیکُن، ایده ی جرمی بنتام فیلسوف انگلیسی برای نظارت و مراقبت کامل. Panopticon

۳٫نرون : سلول های عصبی که در مغز، نخاع و اندام های حسی و حرکتی وجود دارند.

۴٫دندریت : هر نرون از یک جسم سلولی و زوائدی کوتاه  به نام دندریت هاو یک زائده ی بلند به نام اَکسون تشکیل شده است.دندریت ها، پیام های عصبی را به جسم سلولی می آورند و جسم سلولی پیام های عصبی (نوعی پیام بیوالکتریکی در حد میکرو وُلت )را به اکسون می دهد و اکسون ها پیام های عصبی را به سلول های عصبی دیگر یا  سلول های ماهیچه ای و ترشحی و…می برند.